Geslachtsgebonden Vererving

De laatste en kleinste van de drie groepen is de geslachtsgebonden vererving. Bij deze vorm van vererving zit de mutatie gekoppeld aan het geslacht. Zo kan uit een split of volle zebravink man direct volle poppen geboren worden. Een pop kan niet split zijn voor een geslachtsgebonden mutatie. Tevens zitten enkele geslachtsgebonden mutaties aan elkaar gekoppeld door middel van de MM-reeks, hier zal ik later in een apart artikel meer over vertellen. (artikel beschikbaar: MM-reeks)

Geslachtsgebonden mutaties:

Split of vol voor een Geslachtsgebonden mutatie?

Wat is het verschil tussen split en vol? Split betekent dat de vogel de mutatie bij zich draagt, maar deze qua uiterlijk niet zichtbaar toont. Bij een volle vogel is de mutatie qua uiterlijk zichtbaar. Bij een geslachtsgebonden mutatie kan alleen de man split zijn. De pop kan dus niet split zijn, want de pop is óf direct zichtbaar als volle mutatie of ze is het niet.

De erfelijkheidsleer is zeer uitgebreid, maar ik kan het vrij simpel en kort uitleggen. Een geslachtsgebonden mutatie ligt op het X-chromosoom, de pop heeft XY, de man XX. De pop heeft dus maar één X-chromosoom. Als de mutatie dus op het X-chromosoom ligt, is het direct zichtbaar bij de pop. Bij de man dient de mutatie op beide X-chromosomen aanwezig te zijn om qua uiterlijk zichtbaar te zijn. Dat is de reden waarom deze vererving de naam geslachtsgebonden heeft gekregen. Voor de oplettende lezer, u heeft het goed gelezen, de pop heeft XY, dit is dus tegenovergesteld ten opzichte van mensen! Bij vogels heet dit eigenlijk ZZ (man) en ZW (pop), om zodoende een duidelijker verschil te maken.

Uitkomsten Geslachtsgebonden Vererving

Nu je dus weet hoe een geslachtsgebonden vererving werkt, kan je berekenen wat de uitkomst zal zijn wanneer je bepaalde vogels aan elkaar koppelt. Zo kan je dus voorspellen wat de jongen zullen zijn, of mogelijk herleiden welke eigenschappen de ouders bij zich dragen. Ga je kweken met een geslachtsgebonden mutatie? Probeer dan bij voorkeur “Safe” te kweken, zodat je altijd van alle jongen weet welke (split) factoren ze bezitten. Split x normaal is dus niet aan te raden, je kan daarna nooit weten welke jonge mannen split zullen zijn en welke normaal zullen zijn. Je ziet immers het verschil niet qua uiterlijk tussen een split en een normale vogel.

Vol man x Vol pop
100% Volle mannen en poppen

Vol man x Normaal Pop
50% Split mannen
50% Volle poppen

Split man x Normaal Pop
25% Split mannen
25% Normale mannen
25% Volle poppen
25% Normale poppen

Split man x Vol pop
25% Volle mannen
25% Split mannen
25% Volle poppen
25% Normale poppen

Normaal man x Vol Pop
50% Split mannen
50% Normale poppen

Normaal man x Normaal Pop
100% Normale mannen en poppen